Produkcja gazu płynnego na terenie pól naftowych

Gazy węglowodorowe wydobywane z ropą naftową są cennym surowcem do produkcji paliw i półproduktów do syntezy petrochemicznej. Głównymi produktami przeróbki zachowawczej tych gazów są: gazolina, gaz płynny i odgazolinowany, węglowodory indywidualne o czystości technicznej takie jak propan, izobutan, n-butan, pentan. Przeróbke gazu ziemnego i gazów wydobywanych z ropą naftową prowadzi się w gazoliniarniach budowanych na terenie dużych pól naftowych i gazowych.

W celu poprawy jakości produktów i warunków eksploatacji urządzeń gazoliniarni, gazy węglowodorowe poddaje się wstępnie oczyszczaniu w celu eliminacji zanieczyszczeń mechanicznych (zawieszonych cząstek pyłu, piasku, produktów korozji gazociągów itd.), osuszaniu, a następnie oczyszczaniu usuwającemu siarkowodór i dwutlenek węgla. Na terenie kopalni ropa naftowa z szybu kierowana jest do rozdzielacza, kolejno wysokiego, średniego i niskiego ciśnienia, gdzie na skutek spadku ciśnienia wydzielają się z niej rozpuszczone gazy, które odprowadzane są do gazoliniarni. Z rozdzielaczy ropę naftową kieruje się do zbiorników, w których rozdziela się wodę od ropy, a następnie poddaje się ją procesowi stabilizacji, tzn. wydzielenia lekkich składników: etanu, propanu, butanów i częściowo pentanów. Ropę naftową stabilizowaną kieruje się do przeróbki w rafinerii, a gazy wydzielone w procesie stabilizacji do gazoliniarni.

Przeróbka w gazoliniarniach gazów węglowodorowych wydobywanych polega na wydzieleniu z nich stabilizowanej gazoliny, otrzymaniu gazu płynnego i technicznie czystych węglowodorów indywidualnych. Gaz ziemny jest bardzo ubogi w węglowodory ciężkie i dlatego właśnie rzadko poddaje sie go takiej przeróbce.

a) Odgazolinowanie gazów wydobywanych z ropą naftową.
Procesy odgazolinowania gazów wydobywanych z ropą naftową i otrzymywania gazu płynnego prowadzi się jako dwie kolejne operacje: otrzymanie niestabilizowanej gazoliny oraz jej stabilizacja z równoczesnym wydzieleniem składników gazu płynnego lub indywidualnych węglowodorów.
Obecnie w przemyśle znajdują zastosowanie cztery metody wydzielania niestabilizowanej gazoliny: kompresyjna, absorpcyjna, adsorpcyjna, odgazolinowanie niskotemperaturowe lub rektyfikacja.

b) Stabilizacja gazoliny i wydzielanie węglowodorów indywidualnych.
Otrzymana jedną z powyższych metod gazolina zawiera znaczne ilości etanu, propanu i butanu oraz posiada wysokie ciśnienie par nasyconych, łatwo więc odparowuje, przez co traci składniki lekkie i zmienia w ten sposób swój skład podczas magazynowania. Aby temu zapobiec, poddaje się ją stabilizacji, tzn. usuwa się metan i etan.
Rozróżnia się dwa rodzaje instalacji do stabilizacji:
1) instalacje do otrzymywania gazoliny stabilizowanej i gazu płynnego (frakcji propan-butan);
2) instalacje do otrzymywania gazoliny stabilizowanej i węglowodorów indywidualnych technicznie czystych.
Gazolina stabilizowana zawiera ślady propanu i 10÷30%butanu.

c) Stabilizacja rop naftowych.
W celu zmniejszenia strat na skutek parowania oraz w celu poprawy warunków transportu ropę naftową poddaje się stabilizacji, tzn. usuwa się małocząsteczkowe węglowodory (metan, etan i propan) oraz siarkowodór. Stabilizację prowadzi się na terenie kopalni ropy naftowej lub w zbiorczych stacjach pompowania produktów naftowych.